Vuurwerk

Heel Vlodrop was die maandag 20 september 1897 uitgelopen om op grootse wijze het zilveren jubileum van zijn geliefde burgemeester te vieren. De dag begon met feestelijk kanongebulder. Het dorp was versierd met twintig erebogen en van alle huizen wapperde de driekleur. Om drie uur 's middags werd de burgemeester met zijn familie in een rijtuig afgehaald aan Vlodrop Station voor een tocht naar het dorp. Aan de Rothenbach stonden de schutterij, de liedertafel en de harmonie van Melick klaar. Op de Etsberg voegden een erewacht, de gemeenteraad, de bruidjes, de schoolkinderen en de schutterij zich bij de stoet. De oudste wethouder sprak de burgemeester toe en bood hem namens de gemeenteraad een secretaire aan. Van het onderwijzend personeel kreeg hij, als voorzitter van het schoolbestuur, een kostbare thermometer met twee vazen.

In het raadhuis was een receptie met bestuurlijke gasten uit de omgeving. Er volgde een diner met de gemeenteraad, de pastoor en de kapelaan, de feestcommissie en het onderwijzend personeel, daarna was er een serenade van de liedertafel en ter afsluiting een fakkeloptocht en vuurwerk. Hetzelfde gebeurde in die weken in Posterholt en Melick-Herkenbosch, want ook daar was deze man, Sjeng Maessen, al vele jaren de belangrijkste bestuurder.

Maar regelmatig vloeiden er, volgens het verslag in de krant, ook tranen. Het was ook een onheilspellende dag, want burgemeester Sjeng – dat wist iedereen – leed aan een ‘woekerende ziekte’. Ernstig verzwakt beleefde Sjeng zijn jubileum. Het was een heel zware tijd voor zijn familie en voor alle mensen in zijn omgeving. Zes weken na het grootse feest overleed hij tijdens een operatie in Keulen. Hij was 63.

Opvolging

Als bekwaam bestuurder heeft Sjeng Maessen ongetwijfeld nagedacht over zijn opvolging en daarover gesproken met zijn vrouw, Maria Potting, met zijn zoon, Peter, en waarschijnlijk ook met de gouverneur. Daardoor verliep die opvolging heel soepel. Binnen zes weken was er het Koninklijk Besluit waarbij zijn zoon, Peter Maessen, werd benoemd tot burgemeester van Vlodrop. En toen die na zeventien jaar, in 1914, zijn burgemeesterschap wegens ziekte moest neerleggen, werd ook hij opgevolgd door een familielid, zijn neef Jacques Maessen. Zo werd Vlodrop 1872 tot 1932 bestuurd door één burgemeestersfamilie.

Afgelegen

Wat was de rol van die burgemeesters, van de wethouders en van de gemeenteraad en hoe deden zij hun werk? Dat zijn interessante vragen om te begrijpen hoe het leven was in een klein, afgelegen dorp als Vlodrop. Hoewel, klein? Vlodrop was rond 1870 best groot met zo'n negenhonderd inwoners, want Roermond was ook maar een stadje van negenduizend mensen.

En afgelegen? Vlodrop lag ver van Roermond, maar wel aan de doorgaande weg uit die stad over Sint Odiliënberg naar Wassenberg en naar Keulen. De Roerbrug van Vlodrop is niet zomaar een bruggetje, zij is al eeuwenlang van strategisch belang. (Dat hebben we in 1945 nog gemerkt toen er wekenlang om is gevochten, een groot deel van het dorp in puin lag en er in die maand bijna honderd mensen om het leven kwamen.) Reizigers die over de brug wilden, moesten vroeger tol betalen, maar zij konden wel eerst een drankje nemen in een van de vele herbergen, zoals de Lindeboom, een plek waarover ‘onze’ Gerard Krekelberg lyrisch kon schrijven.

Het leven was toen echt heel anders in ons dorp. Overal liep vee. ’s Nachts was het aardedonker en soms onveilig. Daarom stelde de gemeenteraad een nachtwacht in. Er was geen dokter en heel lang zelfs geen vroedvrouw. Het was moeilijk onderwijzers te vinden voor onze school. De straten moesten onderhouden worden en daarvoor organiseerde de gemeente hand- en spandiensten. Voor de mensen met bijna geen inkomen was er het Armbestuur dat de ergste nood kon lenigen zodat de armen niet doodvroren in hun huisjes.

Plek van vertier

De pastoor maakte voor een groot deel de dienst uit, maar die kon het ook te bont maken, zoals pastoor Martens zou merken toen hij onmogelijke eisen aan de gemeente stelde voor zijn nieuwe kerk. De IJzeren Rijn werd aangelegd en Vlodrop Station werd een bloeiende plek van vertier waar de mensen in de zomer van heinde en verre naartoe kwamen. Het verenigingsleven bloeide op na 1900, maar de fanfare had altijd geldnood. De burgemeester bedacht een list, maar dat leidde tot felle ruzies in het dorp en uiteindelijk tot zijn vertrek.

Al deze onderwerpen zullen de komende weken in deze serie de revue passeren. Het leven was toen echt heel anders in ons dorp, maar het is heel nabije geschiedenis. Het was het leven van onze grootouders en hun vaders en moeders, ooms en tantes. Om een beeld te krijgen van die tijd, gaan we volgende week eerst kijken hoe ons dorp er honderdvijftig jaar geleden bijlag.